بهای تمام شده کالاهای فروش رفته یکی از مفاهیم کلیدی در حسابداری است که نشاندهنده مجموع هزینههای مرتبط با تولید محصولات یا ارائه خدمات میباشد. این هزینهها شامل مواد مصرفی، نیروی کار مستقیم، و سایر هزینههای مستقیم تولید است. درک دقیق این مفهوم به واحدهای اقتصادی کمک میکند تا هزینههای تولید خود را مدیریت کرده و به بهبود عملکرد مالی خود بپردازند.
در ادامه این مطلب از سایت سبحان به معرفی و توضیح انواع مختلف فرمول بهای تمام شده کالای فروش رفته برای حسابداری بهای تمام شده میپردازیم.
بهای تمام شده کالای فروش رفته
بهای تمام شده کالای فروش رفته (Cost of Goods Sold) به مجموع هزینههای مواد مصرفی و هزینههای مستقیم نیروی کار اشاره دارد که برای تولید کالای فروختهشده مصرف میشود. این هزینهها شامل هزینههای مستقیم تولید است و هزینههای غیرمستقیم در آن محاسبه نمیشوند.
اصل بهای تمام شده
اصل بهای تمام شده یکی از اصول حسابداری است که تاکید دارد تمامی رویدادهای مالی در تاریخ وقوع به قیمت تمامشده یا معادل قیمت نقد ثبت میگردند. این اصل به حفظ دقت و واقعیت مالی در صورتهای مالی کمک میکند.
مواردی مانند مواد مستقیم و غیرمستقیم، سربار در حسابداری صنعتی، و نوسانات قیمتی میتوانند بر نحوه محاسبه بهای تمامشده تاثیرگذار باشند.
نرم افزار حسابداری ابری سبحان
نرم افزار حسابداری رایگان سبحان برای تمام شرکتهای تولیدی و صنعتی قابلیت اجرا دارد و شامل چندین نرم افزار و ماژول های کاربری است که هر کدام از آنها می تواند کمک بسیار بزرگی در پیشرفت مدیریتی شما داشته باشد.
به طور مثال نرمافزار بهای تمام شده سبحان قادر است علاوه بر بهای تمام شده محصولات، گزارشات بهای تمام شده را بدون کوچکترین مغایرتی با گزارشات حسابداری، فروش و انبار، در اختیار شما قرار دهد. از سوی دیگر با استفاده از نرم افزار خزانه داری سبحان می توانید جریان نقدینگی خود را مدیریت کنید. چرا که نرم افزار خزانه داری نقش مهمی در برنامهریزی مالی ایفا نموده و میتواند به سازمانها کمک کند تا داراییها، بدهیها و حسابهای بانکی خود را از طریق اتوماسیون و ادغام با سایر برنامهها مدیریت نمایند.
نرمافزار تنخواهگردان سبحان نیز یک ابزار مناسب و عالی برای مدیریت فرآیند و تیمهای تنخواهداری در بستر ابری است. با پنل مدیریتی تنخواهگردان می توانید بصورت لحظه ای وجه نقد تنخواهداران و هزینهکرد آنها را مشاهده نمایید.
ثبت حسابداری بهای تمام شده کالای فروش رفته
ثبت حسابداری بهای تمام شده کالای فروش رفته در سیستم دائمی به صورت دقیق انجام میشود. مراحل زیر برای ثبت این عملیات بهکار میروند:
- موقع خرید:
- موجودی کالا بدهکار میشود.
- بانک، صندوق یا حساب پرداختنی بستانکار میشود.
- موقع فروش:
- دو ثبت انجام میشود:
- بانک، صندوق یا حساب دریافتنی بدهکار و درآمد فروش بستانکار میشود.
- بهای تمام شده کالای فروش رفته بدهکار و موجودی کالا به ارزش بهای تمام شده بستانکار میشود.
- دو ثبت انجام میشود:
محاسبه بهای تمام شده در اکسل:
برای محاسبه بهای تمامشده کالاها در اکسل، مراحل زیر دنبال میشود:
- اطلاعات هزینهها و بهای تمامشده محصولات وارد میشود.
- هزینههای مواد اولیه، محصولات نهایی، هزینههای ثابت و سربار تعریف و وارد میشوند.
روشهای محاسبه بهای تمام شده:
- روش فایفو (FIFO): اولین صادره از اولین وارده؛ کالاهای اول وارد شده، ابتدا خارج میشوند.
- روش لایفو (LIFO): اولین صادره از آخرین وارده؛ کالاهای آخر وارد شده، ابتدا خارج میشوند.
- روش میانگین: میانگین قیمت کالاهای ورودی برای محاسبه بهکار میرود.
- روش آخرین خرید: قیمت آخرین کالای خریداری شده برای محاسبه استفاده میشود.
- روش استاندارد: قیمت استاندارد معین شده بدون در نظر گرفتن قیمت آخرین خرید.
نمونه سوال بهای تمام شده کالای فروش رفته
در ادامه چند نمونه سوال مرتبط با بهای تمام شده کالای فروش رفته ارائه میشود که میتوانند برای آزمونها یا تمرین حسابداری شما مفید باشند:
- یک شرکت تولیدی 1000 واحد محصول تولید کرده است. هزینههای زیر برای تولید این محصول اعلام شدهاند:
هزینه مواد اولیه: 50,000,000 ریال
هزینه نیروی کار مستقیم: 30,000,000 ریال
هزینه سربار تولید: 20,000,000 ریال
- بهای تمام شده کالای فروش رفته برای این شرکت چقدر است؟
- در تاریخ 5 اردیبهشت، شرکت الف 200 واحد کالا به ارزش 500,000 ریال خریداری کرد. ثبت حسابداری مربوط به این خرید چگونه است؟
- تفاوت اصلی بین روشهای محاسبه بهای تمام شده فایفو (FIFO) و لایفو (LIFO) چیست و چگونه این تفاوتها بر سود شرکت در دورههای تورمی تاثیر میگذارند؟
- فرض کنید اطلاعات زیر مربوط به یک شرکت است. چگونه میتوانید با استفاده از اکسل بهای تمام شده کالای فروش رفته را محاسبه کنید؟
- مواد اولیه: 40,000,000 ریال
- نیروی کار مستقیم: 25,000,000 ریال
- سربار تولید: 15,000,000 ریال
در تاریخ 10 تیرماه، شرکت ب 300 واحد کالا به مبلغ 600,000 ریال به فروش رسانده است. ثبتهای حسابداری مربوط به این فروش شامل چه مواردی میشوند؟
کدام یک از روشهای زیر در محاسبه بهای تمام شده کالاهای فروش رفته به کار میروند؟
- الف) فایفو (FIFO)
- ب) لایفو (LIFO)
- ج) روش میانگین
- د) همه موارد
چگونه تغییر در بهای تمام شده کالای فروش رفته میتواند سود خالص شرکت را تحت تاثیر قرار دهد؟
نمونه سند حسابداری بهای تمام شده
در زیر جدول نمونه سند حسابداری بهای تمام شده کالای فروش رفته به شما ارائه میشود.
بستانکار (ریال) | بدهکار (ریال) | شرح |
---|---|---|
| ||
50,500,000 | موجودی کالا | |
50,500,000 | بانک/صندوق/حساب پرداختنی | |
| ||
80,000,000 | بانک/صندوق/حساب دریافتنی | |
,000,00080 | درآمد فروش | |
35,000,000 | بهای تمام شده کالای فروش رفته | |
35,000,000 | موجودی کالا | |
| ||
15,500,000 | موجودی پایان دوره کالا | |
15,500,000 | بهای تمام شده کالای فروش رفته |
ثبت حسابداری هنگام خرید کالا:
فرض کنید شرکت الف 1000 واحد کالا به ارزش 50,000,000 ریال خریداری کرده است. هزینه حمل و نقل نیز 500,000 ریال است.
ثبت حسابداری هنگام فروش کالا:
فرض کنید شرکت الف 700 واحد از کالاهای خریداری شده را به مبلغ 80,000,000 ریال به فروش میرساند. بهای تمام شده کالاهای فروش رفته برای این 700 واحد، 35,000,000 ریال است.
ثبت حسابداری برای کالاهای باقیمانده (موجودی پایان دوره):
در پایان دوره مالی، موجودی کالاهای باقیمانده (300 واحد کالا) که معادل 15,500,000 ریال است.
این نمونه اسناد حسابداری نشان میدهند که چگونه در سیستم دائمی، بهای تمام شده کالای فروش رفته و فروش کالا در دفاتر حسابداری ثبت و پیگیری میشود.